اهمیت ترموکوپل در وسایل گازسوز
ترموکوپل چیست ؟
ترموکوپل سنسوری برای سنجش حرارت است. این سنسور از دو سیم فلزی ناهمنام تشکیل شده که در انتها به هم متصل شده و به یک ترمومتر ترموکوپل یا دیگر دستگاه هایی که از آن پشتیبانی می کنند وصل شده اند. زمانیکه دما در یک سمت با دما در سمت دیگر تفاوت داشته باشد یک جریان الکتریکی در مسیر برقرار می‌شود. به این پدیده اثر سیبک گفته می‌شود که اساس کار ترموکوپل‌ها می‌باشد. به یک طرف این اتصال، اتصال گرم و به طرف دیگر آن اتصال سرد گفته می‌شود. سمت گرم داخل یک محفظه محافظ قرار داده شده و در معرض فرایند قرار داده می‌شود. وقتی قسمت اتصالی دو سیم سر یا گرم شوند تولید ولتاژ می کنند و از این ولتاژ تولید شده می توان به دمای کنونی محیط مورد استفاده رسید. ترموکوپل ها اگر به درستی نصب و راه اندازی شوند می توانند در رنج دمایی گسترده ای فعالیت کنند. این رنج دمایی (که به صورت حدودی می توان -۲۵۰ تا +۱۸۰۰ را شامل شود) در کنار موارد دیگری همچون دقت اندازه گیری و خاصیت های ضد خورندگی، ضد اسیدی، ضد انفجار و … دلیل اصلی استفاده ترموکوپل در صنایع مختلف است.
روش کار ترموکوپل
در شیر کنترل ها – محل اتصال دو فلز ترموکوپل توسط شمعک (پیلوت) گرم می شود .انتهای دیگر ترموکوپل به بوبینی متصل می شود. برق تولیدی ، باعث میدان مغناطیسی در بوبین شده و هسته بوبین را همیشه به حالت جذب (بطرف داخل بوبین) نگه می دارد.در سر طرفی از هسته بوبین که آزاد است واشر ظریفی نصب شده است. در صورتی که به هر دلیل شعله خاموش یا قطع گردد جریان ترموالکتریک ایجاد شده توسط این محصول قطع شده ، بوبین خاصیت مغناطیسی خود را از دست داده و فنری که پشت هسته بوبین قرار دارد آن را به بیرون رانده و واشر آن مسیر اصلی گاز را می بندد.و به همین دلیل است که در هنگام روشن کردن وسایل گاز سوز ترموکوپل دار حدود ۲۰ ثانیه باید دگمه آن را نگه داشت تا ترموکوپل گرم و برق تولیدی ، هسته (سوپاپ) بوبین را در حالت جذب نگه دارد و مسیر گاز باز شود. ترموکوپل وسیله ای بسیار ضروری از نظر ایمنی وسایل گاز سوز می باشد زیرا در صورتی که مثلا” گاز شبکه قطع شود و مجددا” بر گشت داشته باشد از تجمع گاز و خطر آتش سوزی و انفجار جلوگیری می کند همچنین در مورد اجاق گاز هایی که مجهز به ترموکوپل هستند باید گفت در صورت سر رفتن غذا و خاموش شدن شعله جریان گاز قطع می گردد و خطر انتشار گاز وجود ندارد.
سیستم ODS با عملکرد مشابه ترموکوپل
سیستم ODS نیز نوعی سیستم ایمنی است که در وسایل گازسوز بکار برده می شود و اغلب در بخاری های بدون دودکش کاربرد دارد. عملکرد سیستم ODS به گونه ای طراحی شده است که بلافاصله بعد از کم شدن میزان اکسیژنی که در هوای اطراف وجود دارد بطور مثال برای بخاری اگر میزان اکسیژن از ۲۱ به ۱۸ کاهش پیدا کند، جریان گاز را قطع می کند تا بخاری خاموش گردد و تا زمانیکه میزان اکسیژن هوا به مقدار نرمال نرسیده باشد، از روشن شدن بخاری جلوگیری می کند. بهتر است بدانید کاهش حتی یک درصد از اکسیژن هوا و یا زیاد شدن گاز co₂ , co می تواند عوارضی از قبیل سرگیجه، حالت تهوع و مسمومیت را به همراه آورد. در اجاق گازهای دارای ترموکوپل باید در زمان روشن کردن گاز مدتی ولوم را به سمت پایین نگه دارید با این کار بوبیین داخل شیر به صورت دستی فعال شده و هر زمان که ترموکوپل داغ شود، ولتاژ لازم را برای فعال ماندن بوبیین فراهم می کند و اگر دست خود را رها کنید، دیگر شعله خاموش نمی شود. این خاموش شدن به هنگام شعله و جلوگیری از نشت گاز اهمیت ترموکوپل را میر ساند.
روش تست ترموکوپل
برای تست سالم بودن ترموکوپل دو راه وجود دارد. روش ساده تر که افراد خانه دار و غیر حرفه ای هم می توانند انجام دهند به شرح زیر است. البته این روش به علت خطر زیادی که دارد اصلا توصیه نمی شود و ممکن است گازی که در مدت تست در محیط پخش می شود خطرآفرین باشد. شعله را روشن کنید و بدون اینکه شیر گاز را ببندید، سعی کنید شعله را خاموش کنید. ۲۰ تا ۳۰ ثانیه صبر کنید. اگر صدای جریان گاز قطع شد یعنی ترموکوپل سالم است در غیر این صورت با مشکل روبرو است و نیاز به تعمیر دارد. برای کاهش خطر این روش تست می توانید از محیط باز استفاده کنید. روش دوم که نیاز است در این روش ترموکوپل دستگاه را در درون دستگاه بیابید به صورت زیر است: باید در قسمت انتهایی آن توسط دو سیم رابط به بلندگوی کوچکی متصل نمایید و دو سردیگر آن را تقریبا ۲۰ الی ۳۰ ثانیه حرارت بدهید. اگر ترموکوپل سالم باشد از بلندگو صدای شبیه تق ضعیف شنیده می شود که نشان دهنده وجود جریان الکتریکی است. تهیه و تولید انواع المنت ها و ترموکوپل در شرکت المنت سازی آریان.
بدون دیدگاه